Menu
In 1926 nam het “Museum voor Handel en Scheepvaart” zijn intrek in de Rijkshandelshogeschool aan de Coquilhatstraat. Bij de inhuldiging in 1927 werd voormalige scheepsbouwer Emiel-Frans Beuckeleers-Donche (1854 – 1945) benoemd tot conservator. Naast stichter en conservator was hij ook de voornaamste begiftiger van het museum. Bij de opening had het museum 198 objecten, in 1934 telde de verzameling al 500 voorwerpen, ongeveer evenveel iconografische documenten en een bibliotheek van 1400 boeken.
In 1937 werd het museum overgebracht naar het Nijverheidsmuseum aan de Rodestraat. De collectie Beuckeleers-Donche was al eerder onder gebracht in het Museum voor Handel en Scheepvaart.
Op 22 april 1939 werd de vzw ‘Vrienden van het Scheepvaartmuseum’ opgericht, met als doel het stichten, het behoud en de uitbreiding van een specifiek scheepvaartmuseum in België.
De band tussen het Museum en ‘de Vrienden’ was een en ondeelbaar. Gedurende bijna 70 jaar werden alle verworven stukken (schenkingen, giften en aankopen) verworven door de Vrienden automatisch gedoneerd aan dit Scheepvaartmuseum. Hierdoor groeide het museum al snel uit tot een volwaardig ‘Nationaal Scheepvaartmuseum’.
Maurice Seghers, hengst
In 1952 verhuisde de collectie naar Het Steen, waar tot dan toe het Museum van Oudheden gevestigd was. Het jaar nadien was het museum gesloten voor verbouwingen en in 1958 heropende het zijn deuren als “Nationaal Scheepvaartmuseum”. Na de sluiting van Het Steen op 28 december 2008 werd de collectie overgedragen naar het nieuw opgerichte MAS -Museum aan de Stroom-, dat in 2011 zijn deuren opengooide.
Het Maritiem Park – de ruimte onder de hangar palend aan het Steen – werd in 1974 in gebruik genomen. Hier werden de grotere stukken tentoongesteld zoals schepen, wagens en allerlei tuigen. Met de her-aanleg van de Scheldekaaien werd ook deze buitencollectie verplaatst. Vele stukken zullen een plaats vinden op de nieuwe droogdokken site, andere werden overgedragen aan andere musea en voor enkele wordt nog een bestemming gezocht.
Het Maritiem Park, tot 2019 naast Het Steen.
Sinds de sluiting van Nationaal Scheepvaartmuseum werkt onze vereniging gestaag aan de opbouw van een eigen collectie (door schenkingen en aankopen).
Een groot deel van deze nieuwe collectie wordt tentoongesteld in ons kantoor op de Brouwersvliet.
Sinds april 2022 zijn we begonnen aan met het digitaliseren van onze collectie. Het eerste resultaat hiervan vindt u op deze website.
“Alle Hens Aan Dek”, tijdelijke tentoonstelling in het MAS ter gelegenheid van 75 jaar De Vrienden van het Nationaal Scheepvaartmuseum in 2014.
Sinds 2019 is er een nieuw wetboek voor vennootschappen en verenigingen waarin toch wel enkele grondige veranderingen staan. Voor ons was dit een goede aanleiding om de statuten, die al jaren onaangeroerd op het schap lagen, niet alleen in overeenstemming met de nieuwe wet te brengen maar tegelijkertijd eens grondig te ontstoffen en te faceliften.
Het Steen, waarin het Nationaal Scheepvaartmuseum gehuisvest was, sloot zijn deuren in december 2008 en slechts een deel van de collectie werd ondergebracht in het MAS. Voor onze vereniging, die het grootste deel van deze wereldvermaarde collectie bijeengesprokkeld had door middel van aankopen, schenkingen en bruikleen, was dit wel een zware tegenvaller….
We zijn niet bij de pakken blijven zitten en we blijven geloven in een nieuw, volwaardig scheepvaartmuseum. Daarom zijn we ook na de sluiting van het Steen actief verdergegaan in het verwerven van waardevolle stukken met een maritiem karakter. Voorlopig houden we deze aanwinsten in eigen bezit en beschikken we zelfs over een eigen museumpje, klein maar zeker interessant voor de bezoekers.
Ook ons werkterrein hebben we verruimd. Naast het collectioneren is onze vereniging nu ook zeer actief in de bescherming van het maritiem erfgoed en het levendige ondersteunen van initiatieven met een watergebonden karakter. U zult zich ondermeer de recente acties herinneren voor het behouden van het walenschip “Céphée”. Ook is onze vereniging mee betrokken bij de verdere uitbouw van de Droogdokkensite en de oprichting van MPM. Met het Rijn- en Binnenvaart Museum en andere maritieme verenigingen onderhouden we zeer nauwe contacten.
En… er zijn in de nabije toekomst nog meer initiatieven op til!
Staatkundig is het culturele landschap in Vlaanderen sterk veranderd en kwamen de culturele en museale aangelegenheden onder bevoegdheid van de Gewesten. We hebben dan ook besloten om ook onze naam aan te passen. Zo wordt in onze benaming het woord “Nationaal” vervangen door “Nieuw”: Vrienden van het Nieuw Scheepvaartmuseum (met behoud van de afkorting VNSM).
Watererfgoed Vlaanderen wil de gemeenschappelijke belangen van het watergebonden erfgoed patrimonium in Vlaanderen en Brussel en verdedigen.
Watererfgoed Vlaanderen gaat in dialoog met overheden en instanties in naam van hun leden. Door de verschillende verenigingen samen te brengen onder een koepel, kunnen we met één stem spreken voor de vele vrijwilligers die actief zijn in de maritieme erfgoedsector in Vlaanderen.
Als u een “goed doel“ wil bedenken met een financiële steun tijdens uw leven of na uw dood, moet u weten dat de wetgeving desbetreffend dit jaar (2021) veranderd is.
Ere-notaris Aloïs Van den Bossche is al jaren lid van onze vereniging en hij draagt het erfgoed, waaronder het varend en maritiem erfgoed, een zeer warm hart toe.
Hij is een gevierd auteur van bijdragen inzake notariële aangelegenheden, en is bereid gevonden zijn artikel voor het tijdschrift PATRIMONIUM 2021 (uitgave Die Keure, Brugge) in verkorte versie hier te publiceren.
